از بزرگترین شهرهای شمال شرق ایران، مرکز شهرستان نیشابور و دومین شهر پرجمعیت استانهای خراسان پس از مشهد است. در دامنههای بلندیهای بینالود در شمالشرق ایران جای گرفته، از مهمترین مراکز تاریخی، گردشگری، صنعتی برای کشور و منطقه میباشد و همچو نمادی از تاریخ و فرهنگ ایران نامبرده میشود.در شرق ایران این شهر یکی از تاریخی ترین شهرهای ایران به شمار می آید.
دین
اسلام از ۶۴۳م، دین یکم در نیشابور است و از سدهٔ شانزدهم م، فقه شیعهٔ دوازدهامامی مهدیباور، بیشترین پیروان در نیشابور را دارد؛ همچنین شیعهٔ اسماعیلی، مذهب اسلامی دوم است که از سوی حکومت رسمیّت ندارد.
برپایهٔ سخن مقدسی در احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم نوشتهٔ ۹۸۵م؛ در نیشابور معتزلیان آشکارند، ولی تسلط ندارند؛ شیعیان و کرامیان در آنجا جاذبیت دارند؛ اکثریت از آن پیروان ابوحنیفه است، مگر در خورهٔ چاچ، طوس، ابیورد، حومهٔ بخارا. چاچ، طوس، ابیورد، اسفراین و حومهٔ آن شافعی مذهباند و آیین ایشان به کار بسته میشود. خطیبهای شهر، همه شافعی مذهباند.
در سده دهم میلادی، نیشابور یکی از مراکز تبلیغ اسماعیلیه در ایران و خراسان بزرگ بودهاست. اکنون اسماعیلیان نیشابور در دیزباد و گروهی نیز در شهر نیشابور زندگی میکنند. جماعتخانه دیزباد مهمترین مرکز اسماعیلیان در نیشابور امروزین است.
از سدهٔ سوم تا ششم قمری نیشابور از مراکز تصوف بودهاست. بیشتر صوفیان و مشایخ صوفیه در نیشابور اهل سنت و پیروی مذهب شافعی بودند.
در تاریخ نیشابور وجود اقلیت مسیحیان، زرتشتیان و یهودیان ذکر شدهاست. زرتشتیان در نیشابور کهن در روستای گرینه و مسیحیان در باغک و یهودیان در دیه یهودیه ساکن بودند.
از سده پنجم میلادی تا سده سیزدهم میلادی، مسیحیان نسطوری در نیشابور شمار برجستهای داشتهاند. تئودور نیشابوری پزشک مسیحی در سده چهارم میلادی بود که به سفارش وی شاهپور دوم کلیسایی در نیشابور در سده چهارم میلادی بنا نهاد. گزارشهای از نویسندگان مسلمان، دربارهٔ گرایشها و گرویدنهای مسیحیان به اسلام در نیشابور در دست است. ابوعبدالله حاکم در تاریخ نیشابور از ابوعلی حسن بن عیسی نام میبرد که از خاندانی اصیل و ثروتمند مسیحی بوده که با راهنمایی عبدالله بن مبارک مسلمان شد و از میان فرزندانش، فقها و محدثان بنامی در نیشابور برخاستند. کلیسای جامع نیشابور در جنگها و زلزلههای سدهٔ ۱۳ میلادی نابوده شدهاست و بازسازی نشد.
صنعت
در شهرستان نیشابور، ۴۰۰ واحد صنعتی پویاست که دومین قطب صنعتی استان پس از مشهد است. اقتصاد این شهرستان بر پایهٔ کشاورزی-دامپروری، بازرگانی و برخی صنایع دستی و کارخانهای استوار است.
کارخانههایی در حوزههای فولاد، لبنیات، بافندگی، لوازم خانگی، خودروسازی، مصالح ساختمانی و صنایع غذایی در نیشابور فعال است.
موقعیت
نیشابور در 773 کیلومتری شرق تهران 115کیلومتری غرب مشهد واقع شده و مسیر بینالمللی ریلی و جادهای از این شهر عبور میکند. نیشابور همچنین از طریق جادههای محلی با شهرهای کاشمر، فیروزه، قوچان، کدکن، عشقآباد و تربت حیدریه ارتباط دارد.
اب وهوا
در وصف این شهر سخنانی نیز موجود است، چنانکه بنابر نظر ابن حوقل، در سرتاسر خراسان شهری را در سلامت هوا، وسعت و تعدد عمارات، همپای نیشابور نمیتوان یافت و حاکم نیشابوری نیز نیشابور را اینگونه وصف میکند و در ادامه با دیگر شهرها مقایسه مینماید: «نیشابورست، هوای او صافی به صحت آبدان وافی، خالی از خطایا و عاری از وبا و اکثر بلایا… عروس بلدان، خزانه خراسان، دار امارت، لطیف عمارت، موطن ادیبان… در سیستان، باد آن… سند و هند حرارت شدید… خوارزم و ترکستان سرمای آن… مرو و حوالی آن از پشه و امثال آن»، همه موجب آزار و زحمت مردم هستند اما در نیشابور درازی عمر مردم در نتیجه نیرومندی هوای آن است.
آب و هوای نیشابور توسط دو عامل تعیین میشود:تودههای مهم هوا (جریانهای هوایی سیبری، مدیترانهای، شمالی و غربی اقیانوس اطلس، موسمی اقیانوس هند و صحرایی عربستان) که شمال شرق کشور را تحت تأثیر خود قرار میدهند.
ارتفاع و جهت رشته کوههای بینالود و کوه سرخ که دشت نیشابور را احاطه کردهاند.
تابستانهای خشک و گرم و زمستانهای سرد و کوتاه از خصوصیات آب و هوایی نیشابور است. با توجه به اختلاف زیاد ارتفاع (حدود ۲۳۰۰ متر) بین دشت نیشابور و کوههای منطقه، شرایط خاص آب و هوایی در این شهر حاکم است.
ره اورد
فیروزه، ریواس و شربت ریواس، ظرف سفالی، رباعیات خیام، قالی نیشابور، دیوان عطار، صنایع دستی،سبزیجات،گیلاس
برای دیدن جدیدترین آگهی های محصولات شهر نیشابور به صفحه ی آگهی های بازار روز ایرانیان مراجعه کنید.